Stanowisko Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego w sprawie działalności Państwowej Inspekcji Pracy - Okręgowego Inspektoratu Pracy w Gdańsku w zakresie gospodarki morskiej.
Państwowa Inspekcja Pracy – Okręgowy Inspektorat w Gdańsku w zakresie gospodarki morskiej prowadzi działania związane z:
– Poprawą warunków bezpieczeństwa i higieny pracy przy budowie, przebudowie i remontach jednostek pływających.
– Kontrolą pracy na statkach w celu osiągnięcia poprawy warunków życia i pracy załóg pływających.
– Kontrolą przestrzegania przepisów BHP w trakcie przeładunków w portach morskich celem zmniejszenia zagrożeń przy wykonywaniu tych prac.
– Oceną zgodności budowy i stanu technicznego jednostek pływających (statki śródlądowe, statki morskie, obiekty zanurzalne) z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ponadto realizując porozumienie ze Strażą Graniczną w 2010r. rozpoczęto wspólne kontrole jednostek pływających- kutrów rybackich w zakresie bezpieczeństwa pracy oraz legalności zatrudnienia- kontrole realizowane są w morzu z wykorzystaniem jednostek pływających Straży Granicznej.
Zdecydowana większość kontroli prowadzona była na terenie przedsiębiorstw stoczniowych, gdzie występują różnorodne zagrożenia, a także różne formy zatrudnienia (umowy o pracę, umowy cywilnoprawne, jednoosobowa działalność gospodarcza).
W przedsiębiorstwach skontrolowanych w 2017r. zatrudnionych było:
35 147 osób, w tym:
- 27 528 na podstawie stosunku pracy
- 5 850 na podstawie umów cywilnoprawnych
- 1 518 podmiotów samozatrudniających się
- 1 184 cudzoziemców.
Istotnym elementem utrudniającym działanie inspektorów pracy jest znaczne rozdrobnienie podmiotów działającym na terenie poszczególnych stoczni, gdzie działalność swoją prowadzi często kilkadziesiąt firm podwykonawczych, które z kolei również mają swoich podwykonawców. Inspektor pracy, rozpoczynając kontrolę w danym miejscu, nie ma precyzyjnej wiedzy, jakiej firmy pracowników kontroluje.
Wraz ze wzrostem tempa produkcji i powstawaniem nowych podmiotów realizujących projekty okrętowe, spodziewać się można wzrostu zagrożeń w przyszłości, co potwierdza potrzebę dalszych kontroli stanu bezpieczeństwa i higieny pracy przy budowie i remontach statków. Może to dotyczyć także budowy i remontów innych konstrukcji stalowych, montowanych przy wykorzystaniu urządzeń i obiektów dotychczas stosowanych tylko do produkcji statków (hali, placów montażowych, doków, suwnic itp.) na terenie stoczni.
W związku z wejściem w życie w 2015 r. nowej ustawy „O pracy na morzu” regulującej stosunki pracy na statkach morskich, i objęcie jej oddziaływaniem załóg statków morskich „niekonwencyjnych”, niezbędnym staje się skierowanie wniosku do właściwych instytucji w celu unormowania stanu prawnego. Mając na uwadze bezpieczeństwo pracowników oraz skuteczność działań prowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy, Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego w Gdańsku wspiera postulaty podnoszone przez PIP, dostrzegając potrzebę uporządkowania przepisów dotyczących pracy na jednostkach pływających morskich i śródlądowych określających wymagania w zakresie:
– Bezpieczeństwa i higieny pracy na statkach żeglugi przybrzeżnej, na statkach przeznaczonych do holowania lub ratownictwa morskiego, na statkach przeznaczonych do wydobywania mienia zatopionego w morzu oraz innych o pojemności GT poniżej 200 jednostek, oraz wszystkich innych statków morskich wyłączonych z regulacji rozporządzeniem Ministra Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej z dnia 25 czerwca 1979 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na morskich statkach handlowych (Dz. U. Nr 14, poz. 96).
– Bezpieczeństwa i higieny pracy na statkach żeglugi śródlądowej.
– Czasu pracy na statkach niekonwencyjnych w rozumieniu ustawy z dnia 5 sierpnia 2015r. o pracy na morzu (Dz.U. z 2018.616 j.t.), których nie obejmują regulacje o czasie pracy określone w rozdziale 10 tej ustawy tj. z wyłączeniem statków rybackich, statków pełniących stałe pogotowie ratownicze, statków pełniących stałe pogotowie inne niż stałe pogotowie ratownicze oraz na platformach wiertniczych lub wydobywczych.
Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego w Gdańsku wnioskuje do Ministra Gospodarki Wodnej i Żeglugi Śródlądowej o podjęcie stosownych kroków zmierzających do wprowadzenia postulowanych zmian i uzupełnień w obowiązujących aktach normatywnych.
