Opinia Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego w Gdańsku z dnia 26 listopada 2020 r. w sprawie systemu wspierania rodzin potrzebujących pomocy w obszarze realizowania funkcji opiekuńczo-wychowawczej i przemocy.
Funkcjonowanie systemu wspierania rodzin potrzebujących pomocy, w tym także w przypadkach występowania przemocy, jest ważnym problemem społecznym.
Warunki trudnej walki z pandemią stanowią sprawdzian efektywności obecnego systemu, wskazując dziedziny wymagające zmian, zarówno w zakresie regulacji prawnych jak i mobilizacji sił społecznych dla zminimalizowania kosztów, jakie ponoszą osoby poszkodowane przez los, w tym w szczególności kobiety i dzieci.
Poprawa sytuacji materialnej społeczeństwa nie rozwiązuje problemów, jakie wynikają z kosztów uzyskiwania niezbędnych dochodów na poziomie zabezpieczającym potrzeby socjalne, a także w zbyt małym stopniu ma wpływ na zahamowanie wzrostu problemów psychicznych, wynikających ze zmian zachodzących w życiu społecznym.
Niezbędna jest mobilizacja wszystkich sił społecznych – od działań socjalnych w zakładach pracy, poprzez działalność organizacji pozarządowych – do uzyskania warunków stabilnego działania instytucji publicznych, powołanych do realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej.
Niezbędne jest także współdziałanie samorządowych ośrodków pomocy społecznej z placówkami oświatowymi, obejmującymi swoim oddziaływaniem dzieci i młodzież, ale także ich rodziców lub opiekunów.
Dla sprawnego funkcjonowania systemu wspierania rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, konieczne jest wzmocnienie roli asystenta rodziny poprzez odpowiednie uregulowania prawne, podejmowanie działań na rzecz zwiększenia liczby szkoleń dla asystentów rodziny i profesjonalizacji zawodu, a także zapewnienie odpowiednich warunków pracy i płacy asystentom rodziny. Konieczne jest także rozwijanie współpracy i wymiany informacji pomiędzy różnymi instytucjami i podmiotami działającymi na rzecz dziecka i rodziny.
W celu skutecznego funkcjonowania systemu przeciwdziałania przemocy niezbędne jest powoływanie lokalnych koalicji różnego rodzaju podmiotów, pośrednio bądź bezpośrednio związanych z tą problematyką. Jedynie międzysektorowa współpraca wielu instytucji pomocy społecznej, jednostek badawczych, służb mundurowych, organizacji pozarządowych, sądownictwa, mieszkalnictwa, oświaty, ochrony zdrowia, związków wyznaniowych pozwoli uzyskać realne zmniejszenie liczby dokonywanych aktów przemocy w środowisku domowym. Konieczne są też zmiany legislacyjne na poziomie ustawowym i przyjęcie nowego Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w rodzinie od roku 2021 np. doprecyzowanie procedury Niebieskiej Karty, uproszczenie formularzy, ustalenie progu interwencji uruchamiającej procedurę NK, a także znalezienia ścieżki finansowego i merytorycznego wsparcia Zespołów Interdyscyplinarnych i Grup Roboczych.
Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego rekomenduje przekazanie informacji przygotowanych przez Wydział Polityki Społecznej PUW w ramach działania Zespołu ds. społecznych do Rady Dialogu Społecznego oraz Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, a także do organizacji będących w składzie Rady – do wykorzystania w zakresie realizowanych przez nie kompetencji.
